Τρίτη 19 Ιουλίου 2011

"Το Χρήμα ως Κέρδος" (Μέρος 26ο)

H εργατική δύναμη

«Το σύγχρονο κράτος, η εξουσία της αστικής τάξης, βασίζεται πάνω στην ελευθερία της (μισθωτής) εργασίας…Η (μισθωτή) εργασία είναι ελεύθερη σε όλες τις πολιτισμένες χώρες. Το ζήτημα δεν είναι να ελευθερώσουμε την (μισθωτή) εργασία, αλλά να την καταργήσουμε»*

Είδαμε ότι το ποσό της αναγκαίας εργασίας, που είναι αποκρυσταλλωμένη μέσα σε ένα εμπόρευμα, αποτελεί την αξία του. Μπορούμε τώρα να καθορίσουμε την αξία, ας πούμε, μιας οκτάωρης εργάσιμης μέρας, όταν εφαρμόσουμε αυτή την έννοια της αξίας; Όχι. Γιατί η εργασία σαν ξόδεμα πνευματικής και μυϊκής ενέργειας, σαν συνειδητή και σκόπιμη δραστηριότητα δεν αποτελεί η ίδια εμπόρευμα, αλλά είναι η διαδικασία της παραγωγικής κατανάλωσης κάποιου εμπορεύματος.

Η εργασία δημιουργεί την αξία, αλλά η ίδια δεν έχει αξία, γιατί η αξία είναι ενσωματωμένη στο εμπόρευμα εργασία. Επομένως, το να λέμε ότι, η αξία μιας οκτάωρης εργάσιμης μέρας, είναι ίση με εργασία οκτώ ωρών, μιλάμε για μία ταυτολογία, είναι σα να μη λέμε τίποτα. Δηλαδή το να επιχειρεί κανείς να καθορίσει την «αξία» της εργασίας με την εργασία είναι μια ολοφάνερη ανοησία.

Μπαίνει το ερώτημα. Αν η εργασία δεν μπορεί να είναι εμπόρευμα , τότε τι πουλάνε οι εργάτες στους “αγοραστές”;

«Αυτό που πουλά ο εργάτης δεν είναι άμεσα η εργασία του, αλλά η εργατική του δύναμη. Την οποία θέτει προσωρινά στη διάθεση του κεφαλαιοκράτη. Είναι γνωστό ότι η ανώτατη χρονική διάρκεια που επιτρέπεται σ’ έναν άνθρωπο να πουλά την εργατική του δύναμη είναι καθορισμένη και με το νόμο.

«Αν του επιτρεπόταν να το κάνει αυτό για μια απεριόριστη χρονική διάρκεια, τότε η δουλεία θα ξαναγυρνούσε αμέσως. Μια τέτοια πούληση, αν περιλάβαινε λ.χ., όλη τη διάρκεια της ζωής του θα τον έκανε μονομιάς ισόβιο σκλάβο του εργοδότη του».

Συνεπώς «... η εργατική δύναμη δεν μπορεί να εμφανιστεί στην αγορά σαν εμπόρευμα, παρά μόνο εφόσον και επειδή προσφέρεται για πούληση σαν εμπόρευμα ή πουλιέται από το δικό της κάτοχο, από το πρόσωπο του οποίου είναι εργατική δύναμη. Για να μπορεί ο κάτοχός της να την πουλάει σαν εμπόρευμα, πρέπει να την εξουσιάζει, να 'ναι δηλαδή ελεύθερος ιδιοκτήτης της ικανότητάς του για εργασία, της προσωπικότητάς του...

...Ο δεύτερος ουσιαστικός όρος για να βρίσκει ο κάτοχος του χρήματος την εργατική δύναμη σαν εμπόρευμα στην αγορά είναι ο παρακάτω: ο κάτοχος της εργατικής δύναμης αντί να μπορεί να πουλάει εμπορεύματα στα οποία να έχει αντικειμενοποιηθεί η εργασία του, να είναι αντίθετα υποχρεωμένος να προσφέρει σαν εμπόρευμα για πούληση την ίδια την εργατική του δύναμη που υπάρχει μόνο στο ζωντανό του σώμα». 1

Τι είναι, τότε, η αξία της εργατικής δύναμης;

«Ένας από τούς πιο παλιούς οικονομολόγους και τους πιο πρωτότυπους φιλόσοφους της Αγγλίας - ο Τόμας Χομπς (Thomas Hobbes) - είχε κι όλας βρει από ένστικτο, στο «Λεβιάθαν» του, αυτό το σημείο, που το παράβλεψαν όλοι οι μεταγενέστεροι του. Εκεί λέει:

“Η αξία (value or worth) ενός ανθρώπου είναι, όπως και σε όλα τα άλλα εμπορεύματα, η τιμή του: δηλαδή τόσο, όσο θα έδιναν για να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή του”.

Ξεκινώντας από τη βάση αυτή θα είμαστε σε θέση να καθορίσουμε την αξία της εργασίας, καθώς και όλων των άλλων εμπορευμάτων...

...Όπως και σε κάθε άλλο εμπόρευμα, η άξια της καθορίζεται από το ποσό της εργασίας που είναι αναγκαίο για την παραγωγή της. Η εργατική δύναμη ενός ανθρώπου υπάρχει μόνο μέσα στη ζωντανή προσωπικότητά του.

Ένας άνθρωπος πρέπει να καταναλώσει μια ορισμένη μάζα από μέσα συντήρησης για να μεγαλώσει και να διατηρηθεί στη ζωή. Ο άνθρωπος όμως θα φθαρεί, όπως και η μηχανή, και πρέπει να τον αντικαταστήσει κάποιος άλλος άνθρωπος.

Εκτός από τη μάζα των διαφόρων μέσων συντήρησης που απαιτείται για τη δική του συντήρηση, χρειάζεται και μια άλλη ποσότητα από μέσα συντήρησης για να αναθρέψει ένα ορισμένο αριθμό παιδιά, που θα τον αντικαταστήσουν στην αγορά της εργασίας και θα διαιωνίσουν το γένος των εργατών. Εκτός απ’ αυτά, για να αναπτύξει την εργατική του δύναμη και για να αποκτήσει μια δοσμένη επιδεξιότητα, πρέπει να ξοδευτεί ένα άλλο ποσό από αξίες…

Ωστόσο, πρέπει να επωφεληθώ από την ευκαιρία αυτή για να αναφέρω ότι, όπως διαφέρουν τα έξοδα παραγωγής της εργατικής δύναμης διαφορετικής ποιότητας, έτσι πρέπει να διαφέρουν και η αξίες της εργατικής δύναμης που χρησιμοποιούνται στους διάφορους κλάδους παραγωγής». **

Πάνω στη βάση του μισθωτού συστήματος, η αξία της εργατικής δύναμης καθορίζεται με τον ίδιο τρόπο, όπως και ή αξία κάθε άλλου εμπορεύματος.

«… η αξία της εργατικής δύναμης καθορίζεται από το χρόνο εργασίας, που είναι αναγκαίος για την παραγωγή, επομένως και για την αναπαραγωγή αυτού του ειδικού είδους... Έτσι, ο χρόνος εργασίας, που είναι αναγκαίος για την παραγωγή της εργατικής δύναμης, αναλύεται στο χρόνο εργασίας που είναι αναγκαίος για την παραγωγή αυτών των μέσων συντήρησης, ή η αξία της εργατικής δύναμης είναι η αξία των μέσων συντήρησης, που είναι αναγκαία για τη συντήρηση του κατόχου της» 2

H αξία της εργατικής δύναμης λοιπόν, καθορίζεται από την αξία των μέσων συντήρησης, που απαιτούνται για την παραγωγή, την ανάπτυξη, τη διατήρηση και τη διαιώνιση της εργατικής δύναμης.


«…Το ζήτημα όμως, δεν είναι να ελευθερώσουμε την (μισθωτή) εργασία, αλλά να την καταργήσουμε».

Το να φωνάζεις λοιπόν, “την κρίση να πληρώσει η πλουτοκρατία”, ή από την άλλη, να πιστεύεις ότι μπορεί να “εξανθρωπιστεί” το εκμεταλλευτικό σύστημα,

«...είναι το ίδιο σα να φωνάζεις για λευτεριά πάνω στη βάση του συστήματος της δουλείας. Το ζήτημα δεν είναι: Τι θεωρεί κανείς σωστό ή δίκαιο. Το ζήτημα είναι : Τι είναι αναγκαίο και αναπόφευκτο σε ένα δοσμένο σύστημα παραγωγής».

Γιαυτό οι εργαζόμενοι, πρέπει να βάλουν τέλος στα "σκέρτσα" και στα "νάζια" της αστικής τάξης, με τις “ελευθερίες” του Μάαστριχ, (της διακίνησης αγαθών, εργασίας, κεφαλαίου, υπηρεσιών, δηλαδή με την ελευθερία εκμετάλλευσης των εργαζομένων) και της “άμεσης δημοκρατίας”, και να δουν πίσω από αυτά τα προσωπεία, τους αμείλικτους νόμους που καθορίζουν το οικονομικό σύστημα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.

Ώστε να διακρίνουν ότι το καπιταλιστικό σύστημα έχει φτάσει στο ιστορικό του αδιέξοδο, και ότι όσο οι λαοί όλου του κόσμου, δεν ρίχνουν τους τίτλους του τέλους του, μόνο δεινά και καταστροφές τους περιμένουν.

Συνεχίζεται

*Μαρξ - Ένγκελς, “Η Γερμανική Ιδεολογία”, τομ. Ι, σελ. 286, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 1997.

**
Καρλ Μαρξ, "Μισθός, Τιμή και Κέρδος" σελ.46 - 49, εκδ. ΣΕ 1976.

1-2 Καρλ Μαρξ, «Το Κεφάλαιο», τομ. 1ος, σελ. 180 - 181 - 183, εκδ. "Σύγχρονη Σκέψη", Αθήνα 1975.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου